بازی‌های ویدئویی هم می‌توانند تهدیدهایی خیلی بزرگ به شمار روند و هم فرصت‌هایی بسیار بزرگ. یکی از بزرگترین فرصت‌های صنعت بازی‌های ویدئویی « ورزش الکترونیک یا electronic sports » است. منظور از این عبارت لیگ‌هایی است که میان بازیکنان بازی‌های ویدئویی برگزار می‌شود. با این لیگ‌ها می‌توان رویدادهایی باشکوه رقم زد، درآمدی وافر خلق کرد و همچنین روند تجربه بازی‌های ویدئویی توسط جامعه را تا حدی جهت داد. در جریان برگزاری «کنفرانس بین‌المللی ورزش» در ریاض اعلام شد جام جهانی ورزش‌های الکترونیک از تابستان 2024 هرسال در عربستان برگزار خواهد شد. این اقدام را باید ذیل چشم‌انداز 2030 این کشور به منظور تحول و توسعه اقتصادی عربستان در نظر گرفت. همچنین در امتداد برنامه‌ای که از سال 2017 و با تشکیل فدراسیون ورزش‌های الکترونیک عربستان شکل گرفته است.
رقابت‌های ورزش الکترونیک
فدراسیون بین‌المللی ورزش‌های الکترونیک (IESF) در سال 2008 و در کره جنوبی شکل گرفت. هدف این سازمان جهانی آن بود که بازی‌های ویدئویی را به عنوان شاخه‌ای از ورزش و تحت عنوان ورزش الکترونیک معرفی و از آن حمایت کند. این فدراسیون همچنین از سال 2009 و متناسب با چنین هدفی اقدام به برگزاری مسابقات جهانی بازی‌های ویدئویی یا همان ورزش‌های الکترونیکی کرد. این مسابقات تا سال 2023 و در رشته‌های مختلف که براساس بازی‌های مختلف کامپیوتری دسته‌بندی می‌شوند در جریان بوده است و بیش از 100 کشور در این مسابقات نماینده داشته‌اند.
البته برگزاری تورنمنت‌های جهانی بازی محدود به مسابقات فدراسیون بین‌المللی ورزش‌های الکترونیک نمی‌شود. رقابت‌های The International یکی از محبوب‌ترین تورنمت‌های ورزش الکترونیک است که سالانه توسط کمپانی بازی‌سازی Valve برگزار می‌شود و مخاطبان بسیاری (به‌ویژه طرفدارن سبک MOBA و بازی Dota2) به شکل حضوری یا با Twitch و StreamTV تماشایش می‌کنند. شرکت‌های دیگری نیز که عموما تولیدکننده و توزیع‌کننده بازی هستند لیگ‌هایی با محوریت بازی‌های شرکت خودشان برگزار می‌کنند. لیگ‌هایی مثل FIFA eWorld Cup، Fortnite World Cup، Call Of Duty League، Evolution Championship Series و ….
اقتصاد ورزش‌های الکترونیک
اقتصاد ورزش‌های الکترونیک تا حد بسیاری با مسئله پخش و بیننده گره خورده است. در این رویدادها مخاطبین بسیاری مشغول تماشای این مسابقات خواهند بود. سرویس‌های استریمی چون Twitch نیز عموما این رویدادها را پوشش می‌دهند.
تا سال 2023 بازار ورزش‌های الکترونیک 3.8 میلیارد دلار درآمد داشته و پیش‌بینی می‌شود با نرخ رشد 8.62 درصد تا سال 2028 این رقم به 5.7 میلیارد دلار برسد. همچنین انتظار می‌رود تا سال 2028 بازار انواع ورزش‌های الکترونیک 924.5 میلیون نفر فعال داشته باشد که در آن نقش ایفا می‌کنند.
عربستان و ورزش‌های الکترونیک
برگزاری چنین رویدادهایی مانند ثبت نام مسابقات الکترونیک به جذب گردشگر کمک زیادی می‌کند و گردشگری از مؤلفه‌های مهم توسعه اقتصادی عربستان سعودی است. البته در کنار انگیزه اقتصادی نباید انگیزه فرهنگی این کشور را در راستای ترمیم تصویر منفی خود نزد افکار عمومی جهان نادیده گرفت.
عربستان سعودی در راستای چنین هدفی در سال 2017 فدراسیون ورزش‌های الکترونیک خود را تأسیس کرد. این فدراسیون در دو سطح فعالیت می‌کند. یک، تقویت گیمرها برای رسیدن به سطح حرفه‌ای و امکان رقابت جهانی. دو، ایجاد زنجیره‌ای هم‌ارز میان بازیکنان و گیمرها برای توانمندسازی استعدادها و صنعت ورزش‌های الکترونیک. این فدراسیون تاکنون چند تورنمنت محلی و جهانی برگزار کرده و تلاش داشته از طریق جذب توسعه‌دهندگان بین‌المللی بازار ورزش‌های الکترونیک عربستان را تقویت کند.
بزرگترین لیگ مسابقات الکترونیک جهان در ریاض
رویداد گیمرز اِیت (gamers8)، بزرگترین جام ورزش الکترونیک جهان است که در سال 2022 و 2023 در ریاض توسط فدراسیون ورزش‌های الکترونیکی عربستان برگزار شد. کمپانی های تجاری مطرحی چون اسپاتیفای و ال‌جی از این رویداد حمایت کردند و سلبریتی‌ها و خواننده‌های مطرح نیز در آن حاضر بودند. طی این رویداد مجموعه‌ای از تورنمنت‌های مربوط به بازی و ورزش‌های الکترونیک با جوایز عظیم برگزار شد، همچنین انجمن‌ها و رویدادهای اختصاصی مربوط به صنعت بازی، استارتاپ‌های مربوط به فناوری اطلاعات و نوآوری‌های دیجیتال در آن حاضر بودند. در کنار این‌ها تلاش شد مجموعه عظیمی از فعالیت‌های تفریحی و سرگرمی‌های مختلف برای بازدیدکنندگان فراهم شود.
مسابقات مربوط به سال 2022 در پنج رشته مربوط به بازی‌های Fortnite، Dota 2، PUBG Mobile، Rainbow Six Siege، Rocket League برگزار شد و برای آن‌ها مجموع جوایز 15 میلیون دلاری در نظر گرفته شد. مبالغی که به عنوان پاداش در نظر گرفته شده بود رکورد تورنمنت‌هاش مشابه را شکست. دومین رویداد گیمرز اِیت در تابستان 2023 در ریاض و به مدت هشت هفته برگزار شد و توانست بسیاری از رکوردهای قبلی خود را هم بشکند.
این رویداد 62.23 میلیون ساعت تماشا شد که 48 درصد این ساعات مربوط به بازی ویدیویی Dota 2 بوده است. مجموع جوایزی که برای رشته Dota2 در نظر گرفته شد 15 میلیون دلار بود (برابر با مجموع جوایز سال اول این رویداد). این در حالی است که بزرگترین برگزارکننده شخص ثالث تورنمنت Dota 2 یعنی Lima Major در همین سال جایزه 500 هزار دلاری در نظر گرفته بود. این یعنی گیمرز اِیت 30 برابر این پاداش را برای برندگان در نظر گرفته بود.
گیمرز اِیتِ سال 2023 با مجموع جوایز 30 میلیون دلاری و ده رشته توانست به بزرگترین رویداد جام ورزش‌های الکترونیک در جهان تبدیل شود.
برگزاری جام جهانی ورزش‌های الکترونیک در ریاض
تنها دو ماه پس از برگزاری دومین رویداد گیمرز اِیت، بن سلمان، ولیعهد عربستان در «کنفرانس بین المللی ورزش» که در ریاض برگزار شد اعلام کرد که عربستان سعودی از تابستان سال 2024 میزبان سالانه جام جهانی ورزش‌های الکترونیک خواهد بود. این رویداد قرار است جایش را به رویداد گیمرز اِیت بدهد و قرار است از آن هم جاه‌طلبانه‌تر باشد. به نظر می‌رسد حدود 50 میلیون دلار جایزه برای این رویداد در نظر گرفته شده و احتمالا رشته‌هایی که در آن حضور خواهند داشت به نسبت رویداد گیمرز ایت تنوع بیشتری خواهند داشت. عربستان از همین حالا مشغول تدارک این رویداد است و قرار شده در کنار برگزاری رویدادها، برنامه‌های مختلف تفریحی و جذاب برای بازدیدکنندگان مهیا شود. همچنین قرار شده محیطی که رویداد در آن برگزار می‌شود محیط سرپوشیده‌ای باشد که گرمای سعودی بازدیدکنندگان را آزار ندهد.
محمد بن سلمان طی جام ورزش‌های الکترونیک یاد شده در ریاض چنین گفت: «جام جهانی ورزش‌های الکترونیکی گام طبیعی بعدی در سفر عربستان سعودی برای تبدیل شدن به قطب برتر جهانی برای بازی‌ها و ورزش‌های الکترونیکی است که تجربه‌ای بی‌نظیر از بازی‌های الکترونیکی را ارائه می‌دهد و مرزهای این صنعت را جابجا می‌کند.»
کلام آخر
زمانی که در سال 2011 آکادمی بازی سئول در کره جنوبی تاسیس شد شاید کسی گمان نمی‌کرد زمانی مسابقات بازی‌های ویدئویی تبدیل به یک سیاست ملی شود. اما امروز نه تنها مسابقات بازی‌های ویدئویی با عنوان ورزش‌های الکترونیک برگزار می‌شود، بلکه آکادمی‌ها و مدارسی تأسیس شده‌اند تا کودکان و نوجوانان در رشته‌های مربوط به بازی‌های ویدئویی تحصیل کنند و روزی تبدیل به بازیکنان یا به عبارت دقیق‌تر ورزشکاران، حرفه‌ای بازی‌های ویدئویی شوند!
گسترش صنعت بازی‌های ویدئویی و اقتصاد آن باعث شده برخی دولت‌ها آن را به چشم یک فرصت نگاه کنند. مثل عربستان که می‌خواهد به قطب بازی‌های ویدئویی و ورزش‌های الکترونیکی تبدیل شود. شکل‌گیری فدراسیون ورزش‌های الکترونیک عربستان در سال 2017 به برگزاری بزرگترین رویداد ورزش‌های الکترونیک به نام «گیمرز اِیت» در سال 2022 و 2023 منجر شد. حالا به نظر می‌رسد قدم بعدی برگزاری یک جام جهانی از جنس بازی‌های ویدئویی در سال 2024 باشد.
منابع
https://esports.gg/news/esports/esports-world-cup-saudi-arabia-launches-annual-competition/
https://www.reuters.com/sports/saudi-arabia-announces-esports-world-cup-statement-2023-10-23/
https://gamerant.com/famous-gaming-tournaments-you-can-watch/#fifa-eworld-cup
https://www.statista.com/outlook/amo/esports/worldwide
https://gamers8.gg/en/about-us
