این گزارش توسط اداره کل آمار و توسعه فناوری اطلاعات برای بررسی عملکرد سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۹۹ منتشر شده است.
رسانه ملی در جایگاه بزرگ‌ترین و فراگیرترین رسانه کشور، اقدامات گسترده‌ای برای افزایش مخاطبان و مدیریت صحیح افکار عمومی انجام می‌دهد. هر سال اهم این اقدامات از تولید و پخش برنامه در شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و فضای مجازی گرفته تا اقدامات فنی و مهندسی، از توسعه سرمایه انسانی و منابع مالی تا فعالیت‌های علمی و پژوهشی، همه در کتاب سال سازمان صداوسیما منتشر می‌شود. این کتاب
در سال‌های گذشته مسیر رو به رشدی داشته است و هر سال در مقایسه با سال قبل، نقطه قوت جدید کسب کرده است.
کتاب سال در سال ۹۷ تغییرات گسترده‌ای کرد. مبنای فصل‌بندی کتاب از معاونت‌ها به عملکردها تغییر کرد و اقدامات جزئی از عملکرد سالانه سازمان حذف شدند.
مهم‌ترین تغییر در سال ۹۸ رخ داد و سه فصل فناوری رسانه، سرمایه انسانی و منابع مالی به کتاب سال اضافه شد.
اما در کتاب سال ۹۹ که اکنون پیش روی شماست، تغییرات بسیاری رخ داده است که در ادامه به آنها اشاره می‌شود:
تا اوایل دهه ۸۰ ساختار سازمان صداوسیما در کتاب سال منتشر می‌شد، اما پس از آن این امر متوقف شده بود. در کتاب سال ۹۹ بار دیگر ساختار کلان سازمان به چاپ رسید.
تا سال گذشته فصل اول کتاب سال، فقط شامل معاونت‌ها، حوزه ریاست و چهار حوزه دیگر ســازمانی بود. (در مجموع ۱۶ حوزه) اما در سال جاری، تلاش شد تمام واحدهایی که به طور مستقیم زیر نظر رئیس سازمان هستند در فصل اول دیده شوند. به همین دلیل تعداد حوزه‌های سازمانی ذکر شده در فصل اول به ۲۸ عدد افزایش یافت، به جز مرکز صیانت و حفاظت که به دلیل محرمانگی از ارائه گزارش عملکرد خودداری کرده است، سایر حوزه‌های سازمانی همگی در این فصل آمده‌اند.
در ادامه همین سیاست، شرکت‌های تابعه ســازمان نیز که تاکنون هیچگاه در عملکرد صداوسیما دیده نمی‌شدند، به فصل اول و سایر بخش‌های مرتبط با ایشان راه پیدا کردند و چتر کتاب سال، گسترش بیشتری پیدا کرد.
در فهرست شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی سازمان که در فصل دوم ارائه شده است، هیچگاه ذکری از رادیوهای شهری نمیشد. در کتاب سال ۹۹ برای اولین بار در فهرست رسمی شبکه‌های رسانه ملی این رادیوها نیز دیده می‌شوند. به همین دلیل تعداد شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی رسانه ملی از ۱۵۸ شبکه در کتاب سال ۹۹ به ۱۶۵ شبکه افزایش یافته است که دلیل اصلی این تغییر، رادیوهای شهری هستند که در گذشته نیز بوده‌اند اما هیچگاه در آمار نمی‌آمده‌اند.
برای اولین بار در فصل دوم، هر شبکه فهرستی از سریال‌های پخش شده برای اولین بار را آورده است. علاوه‌بر شبکه‌های ملی، شبکه‌های استانی نیز سریال‌هایی که اولین بار در سال ۹۹ به روی آنتن رسانه ملی رفته‌اند را ذکر کرده‌اند و شبکه‌های برون‌مرزی نیز سریال‌هایی که دوبله آنها برای اولین بار به زبان جدید پخش شده است را نام برده‌اند.
در فصل سوم عملکرد تولید و پخش رادیوهای شهری به‌صورت مستقل از رادیوی استانی ذکر شده است.
با توجه به ابلاغ ساختارهای برنامه‌سازی استاندارد تلویزیونی، آمار تولید شبکه‌های تلویزیونی براساس این ساختارها جمع‌آوری شد.
به منظور افزایش خوانایی جداول تولید و پخش، تغییراتی نیز در ستون‌های جداول و نحوه صفحه‌آرایی فصل سوم انجام شده است.
در سال ۹۸ بیشــترین حجم کتاب ســال به فصل چهارم (عملکرد محتوایی) اختصاص پیدا کرده بود. در سال ۹۹ با تولید اینفوگرافی‌های متنوع، ضمن ارائه چکیده عملکرد محتوایی، تعداد صفحات این فصل کاهش پیدا کرد.
در فصل فضای مجــازی کتاب ســال ۹۸ ،فهرســت کانال‌هــا، صفحات و ســایت‌های رســانه ملی درج شــده بودنــد. همچنین در فصــل علمی و پژوهشــی بخش عمده‌ای از کتاب به فهرســت پژوهش‌ها، کتب، نشــریات و پایان‌نامه‌هــا اختصاص داشــت. در ســال ۹۹ گــزارش مســتقلی به نام «کارنامه» تولید شــد که در آن فهرســت جزئی فعالیت‌های مختلف سازمان منتشر می‌شود. تمام فهرســت‌های مذکور در شــش «کارنامه» مستقل درج و در پایــگاه مرکز طرح، برنامه و بودجه به نشــانی Masir.irib.ir منتشــر
شــدند. بنابراین ذکر مجدد همان لیست‌ها در کتاب ســال ضرورتی نداشت.
یکی از افتخارات سازمان صداوسیما، مخاطبان فهیمی هستند که در سراسر گیتی گسترده‌اند و مهم‌ترین گزارش عملکرد این رسانه بزرگ، همان برنامه‌هایی است که پخش شده است و مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. با این همه رسانه ملی در تالش است کتاب سال را در سال‌های آتی نیز چه از نظر زمان انتشار و چه از نظر محتوا بهبود ببخشد. پیشنهادها، نقدها و نظرات شما در این زمینه، بهترین هدیه شما
به ماست.
فهرست مطالب:
فصل اول- مهم‌ترین اقدامات رسانه ملی
فصل دوم- معرفی شبکه‌ها و برنامه‌های شاخص
فصل سوم- عملکـرد کمی حـوزه‌های پیـام
فصل چهارم- عملکرد محتوایی حوزه‌های پیام
فصل پنجم- فضــای مجـــازی
فصل ششم- فعالیت‌های علمی پژوهشی
فصل هفتم- فنــاوری رســـانه
فصل هشتم- سرمایه انســـانی
فصل نهم- منابع و هزینههـای مالـی
