به‌واسطه‌ی اینترنت امروزه دیگر همه‌ی ما، ساکنان جهانی از جنس دیجیتال شده‌ایم و در بخش‌هایی مختلف از آن سکونت داریم. اما شاید برای شما هم سؤال شده که مردم واقعا در این جهان چه می‌کنند؟ به کجاها می‌روند و چقدر وقت می‌گذرانند. گزارش آماری وضعیت جهانی دیجیتال با ارائه و تجزیه و تحلیل داده‌های مختلف و جامع از پایگاه‌های آماری و دادهای معتبر در سطح جهان، سعی در روایتی آماری از زیست دیجیتال انسان دارد. این گزارش هر فصل و در چهار ماه ژانویه، آوریل، جولای و اکتبر توسط دیتا ریپورتال منتشر می‌شود. در این نوشتار گزارش جهانی دیجیتال اکتبر سال 2023 که گزارش پایانی سال 2023 است بررسی شده است. با نظر به این نکته که روش‌شناسی گزارش‌های دیتا ریپورتال از اکتبر سال 2022 تغییر کرده است، داده‌های این گزارش را اغلب نمی‌توان با داده‌های گزارش‌های مشابه قبل از تاریخ مذکور مقایسه کرد.
این گزارش از بخش‌های مختلفی همچون، اینترنت، رسانه‌های اجتماعی، تجارت الکترونیک، تبلیغات دیجیتال و… تشکیل شده است که رفتارهای عادات و رفتار مصرفی کاربران را تجزیه و تحلیل می‌کند. هر کدام از این بخش‌ها دارای داده‌های مرتبط و مفیدی با صنایع فرهنگی و خلاق هستند که در این نوشتار شناسایی و به آن‌ها پرداخته می‌شود. با توجه به دامنه‌ی گسترده موضوعی گزارش حاضر و قرابت آن با صنایع فرهنگی و خلاق طبیعی است که فقط نکات برجسته و مهم در اولویت قرار گرفته‌اند.
مدت زمان روزانه اختصاص داده شده به استفاده از انواع رسانه‌ها
مدت زمان استفاده روزانه مردم از اینترنت در سال 2023 به 6 ساعت و 41 دقیقه رسیده است که در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته 4 دقیقه افزایش یافته است. بررسی زمان روزانه استفاده از اینترنت بر اساس انواع رسانه‌ها نشان می‌دهد که تماشای تلویزیون با 3 ساعت و 12 دقیقه بیشترین زمان گذرانده شده توسط کاربران را به خود اختصاص داده است. پس از تلویزیون رسانه‌های اجتماعی با 2 ساعت و 24 دقیقه و کتاب و مطبوعات با 1 ساعت 46 دقیقه در رده‌های بعدی قرار دارند. همچنین سرویس‌های پخش موسیقی، گوش دادن به رادیو، استفاده از پادکست و کنسول‌های بازی نیز در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. این در حالی است که طبق روش مورد استفاده گزارش، مصرف رسانه‌های مختلف ممکن است به‌طور همزمان بوده و هم‌پوشانی داشته باشند و توجه به این نکته برای فهم داده‌ها الزامی است.
توزیع تماشای ویدئوی آنلاین بر اساس موضوع و محتوا
مطابق با نظرسنجی جهانی از کاربران 16 تا 64 ساله اینترنت، 92.3درصد از آن‌ها در هفته هر نوع ویدئوی آنلاینی را می‌بینند. توزیع تماشای ویدئوها بر اساس موضوع نشان می‌دهد که 49.4درصد کاربران موزیک ویدئو می‌بینند، ویدئوهای کمدی، وایرال شده و میم با 35.3درصد در رتبه دوم و ویدئوهای آموزش یا چگونگی با 26.4درصد در جایگاه سوم قرار دارد. پخش زنده ویدئویی، فیلم آموزشی، ویدئوهای ورزشی و داغ، ویدئوهای بررسی محصول، ویدئوهای اینفلوئنسرها و ویدئوی بازی نیز به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. این در حالی است که مطابق با روش‌شناسی گزارش، یک کاربر ممکن است، چند گزینه را انتخاب کرده باشد.
گوش دادن به محتوای صوتی آنلاین
توزیع درصدی کاربران اینترنتی که از آن‌ها درباره مصرف هفتگی محتوای صوتی آنلاین بر حسب انواع محتوا پرسش شده است، نشان می‌دهد که 39درصد به سرویس‌های پخش موسیقی گوش می‌دهند، 20.3درصد پادکست می‌شنوند، 18.6درصد به برنامه‌های رادیویی گوش داده و 17.4درصد نیز مشتری کتابهای صوتی در بستر اینترنت هستند. مقایسه داده‌های گزارش حاضر با گزارش اکتبر سال گذشته حاکی از کاهش 17.7درصدی شنوندگان برنامه‌های رادیویی، کاهش 12.1درصدی مصرف‌کنندگان کتابهای صوتی و کاهش 4.7درصدی و 1.5درصدی پادکست و سرویس پخش موسیقی هست. بر همین اساس می‌توان این گزاره را مطرح کرد که به‌طور کلی گوش دادن به محتوای صوتی آنلاین توسط کاربران در مقایسه با سال قبل کاهش یافته است.
برترین برنامه‌های موسیقی در موبایل
بر اساس رتبه‌بندی برترین برنامه‌های مرتبط با موسیقی در تلفن‌های همراه از تاریخ 1 ژوئیه تا 30 سپتامبر 2023 با کاربران فعال ماهانه، برنامه اسپاتیفای در جایگاه نخست قرار دارد. بعد از اسپاتیفای، یوتیوب موزیک در رده دوم و شَزَم در رتبه سوم قرار گرفته است. همچنین رتبه‌بندی برنامه‌های برتر بر اساس زمان صرف شده در آن‌ها توسط کاربران حاکی از پیشتازی مجدد اسپاتیفای و یوتیوب‌موزیک است.
دستگاه‌های مورد استفاده کاربران برای بازی‌های ویدئویی
بررسی دستگاه‌های مورد استفاده کاربران برای بازی‌های ویدئویی حاکی از آن است که به‌‌شکل کلی 81.2درصد از کاربران 16 تا 64 ساله در اینترنت با هر نوع دستگاهی بازی ویدئویی انجام می‌دهند. 67.2درصد آن‌ها تجربه بازی ویدئویی با گوشی‌های هوشمند را دارند و 34درصد هم روی لب‌تاب یا سیستم کامپیوتر بازی می‌کنند. همچنین کنسول بازی، تبلت، دستگاه پخش رسانه‌ای و هدست واقعیت مجازی نیز دستگاه‌های دیگر مورد استفاده کاربران هستند. مطابق با دادهای گزارش حاضر، استفاده از هدست واقعیت مجازی، دستگاه پخش رسانه‌ای و دستگاه بازی دستی برای انجام بازی ویدئویی در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته هر کدام بیش از 20درصد کاهش داشته‌اند.
محبوب‌ترین نوع بازی‌های ویدئویی
مطابق با گزارش حاضر بازی‌های ویدئویی با ژانر تیراندازی انتخاب اول 52.8درصد از کاربران 16 تا 64 ساله اینترنت است که هر ماه هر ژانر از بازی‌های ویدئویی را بازی می‌کنند. پس از بازی‌هایی با موضوع تیراندازی، بازی‌های جنگی و ماجراجویی با 49.7درصد و بازی‌های ورزشی با 35.5درصد در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.
مدت زمان استفاده از کنسول‌های بازی
میانگین مدت زمان استفاده روزانه از کنسول‌های بازی در سطح جهان توسط کاربران 16 تا 64 ساله 1 ساعت و 3 دقیقه است. این در حالی است که کاربران کشورهای عربستان سعودی و تایلند به‌صورت مشترک و با 1 ساعت 40 دقیقه بیشترین زمان اختصاص داده شده به استفاده از کنسول‌های بازی را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین بعد از این دو کشور، مصر با 1 ساعت و 32 دقیقه و مکزیک با 1 ساعت و 17 دقیقه در جایگاه‌های بعدی استفاده روزانه از کنسول‌های بازی قرار دارند.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
گزارش وضعیت جهانی دیجیتال 2023 توسط دیتا ریپورتال داده‌های ارزشمندی را از زیست و عادات و رفتار مصرفی کاربران ارائه کرده است. نگاهی از منظر صنایع فرهنگی و خلاق به این گزارش نشان می‌دهد که موضوعاتی همچون مصرف رسانه‌ای ویدئو آنلاین و محتوای صوتی آنلاین، برنامه‌ها و بسترهای گوش دادن موسیقی، دستگاه‌های مورد استفاده بازیکنان بازی‌های ویدئویی، مدت زمان و محبویت بازی‌های ویدئویی و… برخی مطالب برجسته مرتبط با این حوزه هستند.
