فیلیمو و نماوا مهم‌ترین وی او دی‌های ایرانی هستند. تقریباً هفت سالی است که فیلیمو و نماوا شروع به کارکرده‌اند. زمان اوج این پلتفرم‌ها زمانی بود که دست به سرمایه‌گذاری در عرصهٔ سریال‌سازی زدند. فیلیمو با نهنگ آبی در سال نود و هفت توانست مخاطبان زیادی را جذب کند و در کنار نماوا به زیست خود ادامه دهد. نماوا که در ابتدا بر مخاطبانی که از سرویس اینترنت خاصی استفاده می‌کردند سرمایه‌گذاری کرده بود به میدان رقابت وارد شد. این دو پلتفرم علاوه بر سریال و فیلم‌های فارسی زبان، فیلم‌ها و سریال‌های جهان را نیز به‌صورت سانسورشده در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهند. در ادامه به مقایسه‌ی هزینه حق اشتراک فیلیمو، نماوا و نتفلیکس می‌پردازیم.
انحصار طلبی فیلیمو و نماوا
انحصارطلبی برچسبی است که مخالفان و منتقدان به این پلتفرم‌ها می‌زنند. البته با نگاهی کوتاه به شرایط این وی او دی‌ها کفهٔ انتقادات سنگین‌تر خواهد شد. چند سالی است که صداوسیمای جمهوری اسلامی با وجود تمام تلاش‌ها و هزینه‌های سنگین و بودجهٔ کلان بینندگان بسیاری را ازدست‌داده است و جادهٔ محبوبیت را برای شبکه‌های نمایش خانگی خلوت کرده. این شبکه‌ها با دردست‌داشتن مخاطبان نیازمند به محتوای فارسی وارد عرصهٔ رقابت بدون رقیب شدند.
شبکه‌های نمایش خانگی در سراسر جهان باید هر لحظه خود را به‌روز نگه دارند و با تولیدات باکیفیت و درجه یک برای نگه‌داشتن مخاطبان تلاش کنند؛ چیزی که در حال حاضر مشاهده نمی‌شود همین وضعیت است. تولیدات بسیار ضعیف، سرمایه‌های مشکوک و مخاطبان ناراضی وضعیت شبکه‌های خانگی را نشان می‌دهد. البته که در میان تولیدات ضعیف، محصولات خوب یا متوسطی هم به چشم می‌خورد.
فیلیمو از ۱۳۹۹ مشترکان خود را برای دیدن سریال‌های اختصاصی‌خود و حتی فیلم‌های سانسورشدهٔ خارجی زبان مجبور به خرید اشتراک ماهانه کرد. بعد از این، ادعا کرد که کاربران سرمایه‌گذاران سریال‌ها هستند و مخاطب را در شرایطی قرارداد که جز خرید اشتراک چاره‌ای نداشته باشد. اما راه تغذیهٔ پلتفرمی همچون فیلیمو تنها خرید اشتراک نیست. تبلیغات یکی از منابع درآمد وی او دی‌ها است به این شکل که پیش از شروع هر فیلم یا سریال تبلیغ اسپانسر پخش می‌شود. منبع دیگر هم در آمدی است که از طریق اپراتورها به دست می‌آید. به این شکل که فیلیمو بخشی از فروش ترافیک اینترنتی اپراتورها را هم دریافت می‌کند.
نکته اینجاست که در دنیا هر اپلیکیشن، وی اودی یا بازی موبایلی در صورت رایگان بودن برای کاربر تبلیغاتی میان یا پیش از بازی و فیلم پخش می‌کنند. در وی او دی‌های ایرانی علاوه بر اضافه‌کردن تبلیغات به فیلم یا سریال ماهانه مبلغی را دریافت می‌کنند که در عرض سه ماه، سه برابر شد. مبلغ اشتراک باتوجه‌به تمام ادعاهایی که این وی‌اودی مطرح می‌کند بسیار نامنصفانه و سبب اعتراضات گسترهٔ مردم در فضای مجازی شد.
وعدهٔ ساخت سریال‌های درجهٔ یک و برنامه‌های مفرح و افزایش تعداد آنها بخشی از این ادعاها است که هنوز به آن دست نیافته‌اند و این را از سطح کیفیت سریال‌های ساخته شده و اقبال کم مردم می‌توان فهمید.
هزینه اشتراک فیلیمو و نماوا
در انتهای سال ۹۹ تا ماه‌های ابتدایی ۱۴۰۰ اشتراک فیلیمو سه برابر شد و دیگر وی‌اودی‌ها مانند نماوا هزینهٔ اشتراک را به نسبت افزایش دادند. با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که قیمت‌گذاری اشتراک ماهانه فیلیمو و نماوا منصفانه نیست. حداقل دستمزد در ایران ۱۲۰۰۰ تومان در ساعت است و این مبلغ یعنی ۸ ساعت کار در روز یا بهای یک روز کاری در ایران. اشتراک ماهانهٔ نتفلیکس، بزرگ‌ترین وی‌اودی جهان ۱۴ دلار است و با درنظرگرفتن حداقل دستمزد یعنی ۵/۷ دلار، مردم آمریکا برای خرید اشتراک فقط باید دو ساعت کار کنند!
در این‌جا می‌توانید آخرین هزینهٔ اشتراک فیلیمو را مشاهده کنید.
اواخر دههٔ نود با حذف بزرگ‌ترین سایت دانلود فیلم، پروژهٔ مجازسازی دانلود فیلم در ایران کلید خورد. در ۱۳۹۸ حذف و مسدود کردن سایت‌های فیلم شدت بیشتری گرفت. امروز تقریباً تمام سایت‌های دانلود غیرمجاز فیلتر یا از دسترس خارج شده‌اند. علاقه‌مندان سینما این اتفاق را از چشم پلتفرم‌هایی مانند فیلیمو و نماوا می‌دیدند. وی‌اودی‌های ایرانی خود را مجاز به پخش فیلم و سریال‌های خارجی می‌دانند در صورتی که اکثر فیلم‌هایی که در پلتفرم خود استفاده کرده‌اند از سایت‌هایی دانلود شدند که خواهان بسته‌شدن آنها بودند.
شبکه‌های نمایش خانگی در ایران فیلم‌های خارجی و همین‌طور سریال‌های خارجی زبان را از منبع مشخص و قانونی دریافت نکرده‌اند و حتی اجازهٔ پخش آنها را ندارند؛ بااین‌حال با استفاده از این محتوا کسب درآمد می‌کنند. علاوه بر استفادهٔ غیرقانونی از محتوای خارجی زبان، با دست بردن در محتوا و سانسور آن به تغییر آثار می‌پردازند که به‌هیچ‌عنوان پذیرفته شده نیست.
انحصارطلبی عنوانی است که مخاطبان ایرانی به این وی او دی‌ها داده‌اند. ایجاد شبکه اینترنتی در سراسر جهان با مشکلاتی روبه‌روست. در ایران با:
۱. ضعف شدید صداوسیمای رسمی کشور در تولید آثار باکیفیت؛
۲. حذف و برکنار کردن سایت‌های دانلود فیلم؛
۳. تبلیغات گسترده؛
۴. بی‌رقیب بودن و انگشت‌شمار بودن شبکه‌های اینترنتی
در بسته‌ای برای پیشرفت وی‌اودی ایرانی وجود ندارد.
پی‌نوشت:
منبع: اطلاعات نقشه وضعیت سینمای نمافر
