یکی از بخشهایی که رشد سریعی در جهان داشته اقتصاد خلاق است. اقتصاد خلاق راهی برای همه کشورها، به ویژه کشورهایی با اقتصاد در حال توسعه جهت دستیابی به توسعه پایدار است. صنایع خلاق باعث ایجاد اشتغال، درآمدزایی، ترویج نوآوری و کمک به رفاه جوامع میشوند. هر چند که برای افزایش اثرات توسعهبخش خلاق نیاز به دادهها، نوآوریها و پاسخهای سیاستی چند رشتهای است.
گزارش پیشرو دادههای بهدست آمده از آمارگیری انجام شده توسط UNCTAD را بررسی میکند و ترتیبات نهادی، راهبردهای ملی و استراتژیهای 33 کشور عضو را مشخص میکند. یافتهها نشان میدهند که اقتصاد خلاق به بخشی با اهمیت برای رشد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تبدیل شده است. تجارت بینالمللی کالاها و خدمات خلاق درآمدهای زیادی را برای کشورها به وجود آورده است، اما صادرات خدمات خلاق بسیار بیشتر از کالاهای خلاق است؛ برای نمونه میزان صادرات جهانی کالاهای خلاق در سال 2020، 524 میلیون دلار بوده و این در حالی است که میزان صادرات جهانی خدمات خلاق به 1.1 تریلیون دلار رسیده است. همچنین بر اساس تخمینهای UNCTAD، خدمات و کالاهای خلاق بهترتیب 3درصد و 21درصد از کل میزان صادرات کالا و خدمات را در سال 2020 به خود اختصاص خواهند داد.
در دو دهه گذشته تجارت کالاهای خلاق در میان کشورهای جنوب جهانی تقریبا دو برابر شده است. در سال 2020، تجارت کالاهای خلاقانه جنوب به جنوب، 40.5درصد از کل صادرات خلاق اقتصادهای در حال توسعه را تشکیل دادهاند. از طرفی، اقتصادهای توسعه یافته عمدتا تمایل به مبادله کالاهای فرهنگی بین خود دارند. در این شرایط تجارت جنوب به جنوب میتواند برای اقتصادهای در حال توسعه بسیار مهم باشد؛ چرا که فرصتهای جدیدی ایجاد و به تنوع صادرات کمک میکند.
این گزارش زمانی منتشر شده که جامعه جهانی با برخی از مهمترین چالشهای دهههای اخیر مانند: همهگیری ویروس کرونا، تغییرات آب و هوایی، بحرانهای زیست محیطی، تنشهای ژئوپلیتیکی، بحران هزینههای زندگی و… روبهرو بوده است. اما با این وجود، اقتصاد خلاق همچنان بخش مهمی برای توسعه پایدار باقی مانده است.
آمارها و مطالبی که بهطور دقیقتر در گزارش بررسی میشوند:
- تعریف اقتصاد خلاق و صنایع خلاق
- نتایج آمارگیری UNCTADاز اقتصاد خلاق سال 2021
- ترتیبات نهادی، راهبردهای ملی و استراتژیها کشورها
- بررسی سهم اقتصاد خلاق در اقتصاد
- تجارت بینالمللی خدمات خلاق
- آمارگیری صنایع خلاق و چارچوبهای آن
- رویکردها و ابتکارات برای سنجش اقتصاد خلاق
- دگرگونی دیجیتالی اقتصاد خلاق
- استفاده از پتانسیل فناوریهای جدید و نو ظهور در صنایع خلاق
- بخش ویژه سال بین المللی اقتصاد خلاق برای پایداری
- نمونههایی از استراتژیها و برنامههای ملی برای اقتصاد خلاق