این سند را مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۸ درباره موضوع گردشگری با هدف، تهیه آمار و اطلاعات گردشگری خانوارهای کشور ارائه داده است.
اهمیت صنعت گردشگری در شکوفایی اقتصادی ایجاب مینماید تا نظام آماری منسجم و پویایی در این بخش استقرار یافته، تولید و انتشار آمار و اطلاعات مورد نیاز برنامهریزان در دستور کار قرار گیرد. بدون شک ایران با تاریخی کهن و فرهنگی غنی با وجود میراث فرهنگی، جاذبههای طبیعی و تنوع آب و هوایی یکی از مقصدهای مهم گردشگرپذیر جهان است که در صورت برنامهریزی مناسب، به یکی از منابع تولید ثروت در کشور تبدیل خواهد شد.
تولید و انتشار آمار و اطلاعات حوزه گردشگری از نیازهای مهم بخش فرهنگی کشور است که مسئولیت و همکاری نزدیک بیش از پیش همه دستاندرکاران این حوزه را در این مهم میطلبد. اولین آمارگیری ملى در حوزه گردشگری در سال ۱۳۸۷ در سطح کشور به اجرا در آمد. تا قبل از این آمارگیری، اطلاعات منسجم و قابل اعتمادی در حوزه گردشگران ملى وجود نداشته است و در برخی موارد آمار رسمى بازدیدکنندگان از موزهها و بناهای تاریخی تحت پوشش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سالنامههای آماری انتشار یافته است.
مرکز آمار ایران از سال ۱۳۸۱ با همکاری سازمان ایرانگردی و جهانگردی وقت، مطالعاتی را در زمینه تهیه حسابهای اقماری گردشگری بهطور مشترک آغاز نمود. اما پس از ادغام سازمان مذکور با سازمان میراث فرهنگی این مطالعات متوقف شد. علیرغم ناتمام ماندن این فعالیتها، نتیجه مطالعات انجام شده، بر طراحی و اجرای طرحهای آمارگیری در سه حوزه اصلی گردشگری (بومی،ورودی،خروجی) تأکید میکرد. در این راستا اجرای دو طرح آمارگیری با عناوین «آمارگیری از گردشگران داخلی» و «آمارگیری از گردشگران ورودی» در برنامه اول ملی آمار کشور پیشبینی شد.
به لطف الهی مطالعات اولیه برای آزمایش طرح آمارگیری از گردشگران داخلی در سال ۱۳۸۵ با همکاری پژوهشکده آمار آغاز و در نهایت در فروردین ماه ۱۳۸۶ طرح مزبور در شش استان منتخب در سطح شهرستانهای بوشهر، تهران، سبزوار، رفسنجان، بابل و مالیر به مرحله اجرا درآمد؛ پس از ارزیابی نتایج آزمایش طرح و اخذ نظرات و پیشنهادات تمامی عوامل اجرایی، اصلاحاتی در پرسشنامه و راهنماهای تهیه شده اعمال شد.
بهمنظور گردآوری اطلاعات گردشگری خانوارهای کشور در سال ۱۳۸۷، طرح اصلی در چهار مرحله، طی ماههای تیر، مهر و دی سال ۱۳۸۷ و فروردین ۱۳۸۸،در سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ در دو مرحله در طی ماههای تیر و مهر و در سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ در یک مرحله در تیرماه به اجرا در آمد و در هر مرحله اطلاعات گردشگری خانوارها در فصل قبل مورد پرسش قرار گرفت.
نشریه حاضر حاوی نتایج طرح مزبور در فصل بهار سال ۱۳۹۸ میباشد. امید است با تداوم تولید آمارهای گردشگری و شناخت الگوهای گردشگری در کشور امکان برنامهریزی بهتر برای این صنعت با اهمیت فراهم شود.
مرکز آمار ایران از تمامی سازمانها و افرادی که به نحوی در اجرای این طرح مشارکت داشته یا اجرای آن را تسهیل نمودهاند تشکر و قدردانی میکند.
فهرست مطالب:
مشخصات کلی طرح
تعاریف و مفاهیم
خلاصه یافتهها
جدولهای آماری
۱ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر اعضا – بهار ۱۳۹۸
۲ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و بعد خانوار – بهار ۱۳۹۸
۳ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و نحوه تصرف محل سکونت خانوار – بهار ۱۳۹۸
۴ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضعیت برخورداری از وسیله نقلیه – بهار ۱۳۹۸
۵ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و جنس سرپرست خانوار – بهار۱۳۹۸
۶ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع سواد و سطح تحصیلات سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۷ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع فعالیت سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۸ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع شغلی سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۹ – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع زناشویی سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۱۰ -تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر گروههای سنی سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۱۱-تعداد سفرهای اعضای خانوار بر حسب مقصد و نوع سفر- بهار ۱۳۹۸
۱۲ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و بعد خانوار – بهار ۱۳۹۸
۱۳ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب بعد خانوار – بهار ۱۳۹۸
۱۴ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و نحوه تصرف محل سکونت خانوار – بهار ۱۳۹۸
۱۵ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب نحوه تصرف محل سکونت خانوار – بهار ۱۳۹۸
۱۶ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضعیت برخورداری از وسیلهنقلیه – بهار ۱۳۹۸
۱۷ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و جنس سرپرست خانوار _ بهار ۱۳۹۸
۱۸ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب جنس سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۱۹ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع سواد و سطح تحصیلات سرپرست خانوار- بهار ۱۳۹۸
۲۰ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب وضع سواد و سطح تحصیلات سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۲۱ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع فعالیت سرپرست خانوار- بهار ۱۳۹۸
۲۲ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب وضع فعالیت سرپرست خانوار – بهار ۱۳۹۸
۲۳ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع شغلی سرپرست شاغل خانوار – بهار ۱۳۹۸
۲۴ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب وضع شغلی سرپرست شاغل خانوار – بهار ۱۳۹۸
۲۵ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع زناشویی سرپرست خانوار- بهار ۱۳۹۸
۲۶ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و اهداف اصلی گردشگری- بهار ۱۳۹۸
۲۷ -تعداد سفرهای بومی بر حسب شیوه سفر و نوع سفر – بهار ۱۳۹۸
۲۸ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و نوع وسیله نقلیه اصلی مورد استفاده برای رفت- بهار ۱۳۹۸
۲۹ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب نوع وسیله نقلیه اصلی مورد استفاده برای رفت- بهار ۱۳۹۸
۳۰ -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و نوع وسیلهنقلیه اصلی مورد استفاده برای برگشت- بهار ۱۳۹۸
۳۱ -تعداد سفرهای خروجی بر حسب نوع وسیله نقلیه اصلی مورد استفاده برای برگشت – بهار ۱۳۹۸
۳۲ -تعداد نفر شب اقامت سفرهای با اقامت شبانه خروجی بر حسب نوع اقامتگاه – بهار ۱۳۹۸
۳۳ -تعداد سفر و نفر شب اقامت سفرهای انجام شده بومی بر حسب نوع سفر و استان مقصد- بهار۱۳۹۸
۳۴ -تعداد سفر و نفر شب اقامت سفرهای انجام شده بومی بر حسب نوع سفر و استانهای بازدید شده – بهار ۱۳۹۸
۳۵ -بیست شهر مقصد اصلی سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار ۱۳۹۸
۳۶ -بیست شهر بازدید شده در سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار ۱۳۹۸
۳۷ -بیست شهرستان مقصد اصلی سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار ۱۳۹۸
۳۸ -بیست شهرستان بازدید شده در سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار ۱۳۹۸
۳۹ -هزینه سفرهای بومی بر حسب نوع سفر به تفکیک اقلام اصلی هزینه- بهار ۱۳۹۸
۴۰ -هزینه سفرهای خروجی به تفکیک اقلام اصلی هزینه- بهار ۱۳۹۸