قدرت خرید کتاب در ایران | نسبت قیمت هزار کتاب به قیمت سکه تمام از ۱۳۶۰ تا ۱۳۹۶

قیمت کتاب در چند سال اخیر مدام و مدام افزایش یافته است. اما آیا رشد قیمت آن منطقی است؟ قدرت خرید کتاب را می‌توان با مقایسه قیمت کتاب در سال‌های مختلف با حداقل حقوق کارگر به دست آورد. روش دیگر برای به دست آوردن قدرت خرید کتاب این است که قیمت آن را با قیمت سکه مقایسه کرد. در ادامه روش دوم برای این کار انتخاب شده است.
مسیر همه‌ی کتاب‌ها بعد از خواندن و دست‌به‌دست شدن یا گوشه کتابخانه است یا طرح بازیافت و تعویض کتاب. تعویض کتاب هم معمولاً‌ در غرفه‌ها با لوازم شوینده است. در این نمودار، به بررسی این نکته می‌پردازیم که اگر طرح طلایی تعویض کتاب و سکه برگزار شود، با هزار کتاب به صورت میانگین چند سکه تمام بهار آزادی می‌توان خرید؟ با این بررسی می‌توانیم به ارزش کتاب در سال‌های مختلف پی ببریم.

از سال ١٣۶٠ تا به امروز یعنی سال ۱۳۹۹، قیمت این دو عنصر در مقابل یکدیگر دچار نوسان شدید شده است.در میانه این ۴۰ سال یعنی سال ١٣٨٠ شاهد بالاترین نسبت قیمت کتاب به قیمت سکه بوده‌ایم به طوری که در این سال می‌توانستیم هزار کتاب را با ۲۹ سکه عوض کنیم. در سال‌های اخیر هرچند قیمت کتاب افزایش یافته است و همه کتاب‌دوست‌ها شاهد این موضوع هستند؛ اما، رشد سرسام‌آور قیمت سکه باعث شده است تا در سال ١٣٩٩ کمترین قدرت نسبی تعویض کتاب و سکه رقم بخورد؛ در واقع اگر با هزار کتاب از میدان انقلاب راهی میدان فردوسی شوید، تنها ۳ سکه در طرح تعویض کتاب و سکه نصیبتان می‌شود!

نتیجه

بدین ترتیب با اینکه قیمت کتاب رشد کرده است اما قیمت آن در مقابل سکه طلا کاهش یافته است و در سال ۱۳۹۹ مقدار آن نیمی از مقدار آن در سال ۱۳۶۰ است. این موضوع نشان می‌دهد چطور ارزش کتاب در برابر سایر اقلام کاهش یافته است.کتاب یا سکه برای تعویض دارید؟!

بررسی موشکافانه قیمت کتاب در ۴۰ سال اخیر در اینجا در دسترس است.

منبع: داده‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی