این سند را مرکز آمار ایران در سال 1398 درباره موضوع گردشگری با هدف، تهیه آمار و اطلاعات گردشگری خانوارهای کشور ارائه داده است.

اهمیت صنعت گردشگری در شکوفایی اقتصادی ایجاب می‌نماید تا نظام آماری منسجم و پویایی در این بخش استقرار یافته، تولید و انتشار آمار و اطلاعات مورد نیاز برنامه‌ریزان در دستور کار قرار گیرد. بدون شک ایران با تاریخی کهن و فرهنگی غنی با وجود میراث فرهنگی، جاذبه‌های طبیعی و تنوع آب و هوایی یکی از مقصدهای مهم گردشگرپذیر جهان است که در صورت برنامه‌ریزی مناسب، به یکی از منابع تولید ثروت در کشور تبدیل خواهد شد.
تولید و انتشار آمار و اطلاعات حوزه گردشگری از نیازهای مهم بخش فرهنگی کشور است که مسئولیت و همکاری نزدیک بیش از پیش همه دست‌اندرکاران این حوزه را در این مهم میطلبد. اولین آمارگیری ملى در حوزه گردشگری در سال 1387 در سطح کشور به اجرا در آمد. تا قبل از این آمارگیری، اطلاعات منسجم و قابل اعتمادی در حوزه گردشگران ملى وجود نداشته است و در برخی موارد آمار رسمى بازدیدکنندگان از موزه‌ها و بناهای تاریخی تحت پوشش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سالنامه‌های آماری انتشار یافته است.
مرکز آمار ایران از سال 1381 با همکاری سازمان ایرانگردی و جهانگردی وقت، مطالعاتی را در زمینه تهیه حساب‌های اقماری گردشگری به‌طور مشترک آغاز نمود. اما پس از ادغام سازمان مذکور با سازمان میراث فرهنگی این مطالعات متوقف شد. علی‌رغم ناتمام ماندن این فعالیت‌ها، نتیجه مطالعات انجام شده، بر طراحی و اجرای طرح‌های آمارگیری در سه حوزه اصلی گردشگری (بومی،ورودی،خروجی) تأکید می‌کرد. در این راستا اجرای دو طرح آمارگیری با عناوین «آمارگیری از گردشگران داخلی» و «آمارگیری از گردشگران ورودی» در برنامه اول ملی آمار کشور پیش‌بینی شد.
به لطف الهی مطالعات اولیه برای آزمایش طرح آمارگیری از گردشگران داخلی در سال 1385 با همکاری پژوهشکده آمار آغاز و در نهایت در فروردین ماه 1386 طرح مزبور در شش استان منتخب در سطح  شهرستان‌های بوشهر، تهران، سبزوار، رفسنجان، بابل و مالیر به مرحله اجرا درآمد؛ پس از ارزیابی نتایج آزمایش طرح و اخذ نظرات و پیشنهادات تمامی عوامل اجرایی، اصلاحاتی در پرسش‌نامه و راهنماهای تهیه شده اعمال شد.
به‌منظور گردآوری اطلاعات گردشگری خانوارهای کشور در سال 1387، طرح اصلی در چهار مرحله، طی ماه‌های تیر، مهر و دی سال 1387 و فروردین 1388،در سال‌های 1390 تا 1393 در دو مرحله در طی ماه‌های تیر و مهر و در سال‌های 1395 تا 1398 در یک مرحله در تیرماه به اجرا در آمد و در هر مرحله اطلاعات گردشگری خانوارها در فصل قبل مورد پرسش قرار گرفت.
نشریه حاضر حاوی نتایج طرح مزبور در فصل بهار سال 1398 می‌باشد. امید است با تداوم تولید آمارهای گردشگری و شناخت الگوهای گردشگری در کشور امکان برنامه‌ریزی بهتر برای این صنعت با اهمیت فراهم شود.
مرکز آمار ایران از تمامی سازمان‌ها و افرادی که به نحوی در اجرای این طرح مشارکت داشته یا اجرای آن را تسهیل نموده‌اند تشکر و قدردانی می‌کند.

فهرست مطالب:
مشخصات کلی طرح
تعاریف و مفاهیم
خلاصه یافته‌ها
جدول‌های آماری
1 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر اعضا – بهار 1398
2 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و بعد خانوار – بهار 1398
3 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و نحوه تصرف محل سکونت خانوار – بهار 1398
4 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضعیت برخورداری از وسیله نقلیه – بهار 1398
5 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و جنس سرپرست خانوار – بهار1398
6 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع سواد و سطح تحصیلات سرپرست خانوار – بهار 1398
7 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع فعالیت سرپرست خانوار – بهار 1398
8 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع شغلی سرپرست خانوار – بهار 1398
9 – تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر و وضع زناشویی سرپرست خانوار – بهار 1398
10 -تعداد خانوارها بر حسب وضعیت سفر گروه‌های سنی سرپرست خانوار – بهار 1398
11-تعداد سفرهای اعضای خانوار بر حسب مقصد و نوع سفر- بهار 1398
12 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و بعد خانوار – بهار 1398
13 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب بعد خانوار – بهار 1398
14 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و نحوه تصرف محل سکونت خانوار – بهار 1398
15 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب نحوه تصرف محل سکونت خانوار – بهار 1398
16 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضعیت برخورداری از وسیله‌نقلیه – بهار 1398
17 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و جنس سرپرست خانوار _ بهار 1398
18 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب جنس سرپرست خانوار – بهار 1398
19 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع سواد و سطح تحصیلات سرپرست خانوار- بهار 1398
20 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب وضع سواد و سطح تحصیلات سرپرست خانوار – بهار 1398
21 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع فعالیت سرپرست خانوار- بهار 1398
22 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب وضع فعالیت سرپرست خانوار – بهار 1398
23 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع شغلی سرپرست شاغل خانوار – بهار 1398
24 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب وضع شغلی سرپرست شاغل خانوار – بهار 1398
25 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و وضع زناشویی سرپرست خانوار- بهار 1398
26 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و اهداف اصلی گردشگری- بهار 1398
27 -تعداد سفرهای بومی بر حسب شیوه سفر و نوع سفر – بهار 1398
28 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و نوع وسیله نقلیه اصلی مورد استفاده برای رفت- بهار 1398
29 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب نوع وسیله نقلیه اصلی مورد استفاده برای رفت- بهار 1398
30 -تعداد سفرهای بومی بر حسب نوع سفر و نوع وسیله‌نقلیه اصلی مورد استفاده برای برگشت- بهار 1398
31 -تعداد سفرهای خروجی بر حسب نوع وسیله نقلیه اصلی مورد استفاده برای برگشت – بهار 1398
32 -تعداد نفر شب اقامت سفرهای با اقامت شبانه خروجی بر حسب نوع اقامتگاه – بهار 1398
33 -تعداد سفر و نفر شب اقامت سفرهای انجام شده بومی بر حسب نوع سفر و استان مقصد- بهار1398
34 -تعداد سفر و نفر شب اقامت سفرهای انجام شده بومی بر حسب نوع سفر و استان‌های بازدید شده – بهار 1398
35 -بیست شهر مقصد اصلی سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار 1398
36 -بیست شهر بازدید شده در سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار 1398
37 -بیست شهرستان مقصد اصلی سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار 1398
38 -بیست شهرستان بازدید شده در سفرهای بومی به ترتیب تعداد سفر انجام شده بر حسب نوع سفر و تعداد نفر شب اقامت- بهار 1398
39 -هزینه سفرهای بومی بر حسب نوع سفر به تفکیک اقلام اصلی هزینه- بهار 1398
40 -هزینه سفرهای خروجی به تفکیک اقلام اصلی هزینه- بهار 1398