عرصه فرهنگ، امروزه بیش از پیش به شکل مستقل یا بین‌رشته‌ای، مورد پژوهش‌های روش‌مند دانشگاهی قرار می‌گیرد. شناخت فرهنگ در دوران ما که دوران چالش فرهنگ سنتی و فرهنگ مدرن است، برای حل مسائل و گره‌های آن ضرورت پیدا کرده است. از همین رو دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی مختلف می‌کوشند با تولید پایان‌نامه یا مقاله و با بهره‌گیری از نظریات و روش‌های معتبر، این عرصه را روشن‌تر سازند. مرکز داده‌کاوی و سیاست‌پژوهی نمافر که تمرکز خود را بر صنایع فرهنگی قرار داده است، از همین منظر به نشریات علمی-پژوهشی کشور نگاهی انداخته تا مقالاتی که در این حوزه‌ها در سال ۱۴۰۰ انتشار یافته‌اند را رصد کند. این تصویر باعث می‌شود دغدغه‌های فضای آکادمیک کشور در مورد صنایع فرهنگی بیشتر درک شود.
سینما
در سال ۱۴۰۰ و در نشریات علمی فرهنگی، ده مقاله درباره صنعت سینما منتشر شده است و این یعنی از بین تمام صنایع فرهنگی، بیشترین مقالات در مورد سینما نگاشته شده‌اند. در این ده مقاله، پربسامدترین موضوع، نقد و بررسی فیلم‌های اصغر فرهادی که فیلم «قهرمان» او نیز در این سال اکران شده بود. موضوعاتی همچون زن در سینمای فرهادی، دروغ در سینمای فرهادی و بازنمایی تصویر ایران در آثار این کارگردان، مورد بررسی قرار گرفته است. این سه مقاله‌ای که به سینمای اصغر فرهادی پرداخته رویکردی عمدتا انتقادی به آثار این کارگردان داشته‌اند. برای مثال گفته شده بازنمایی زن در فیلم‌های او، حاوی نگاهی نو و مثبت به زن نیست. همچنین مقاله‌ای با بررسی نظرات منقدان و مخاطبان خارجی در سایت‌های مشهور نقد فیلم، تصویر ارائه‌شده از ایران در فیلم‌های فرهادی را کلیشه‌ای و استعماری ارزیابی کرده است.
در بین این ده مقاله در مورد صنعت سینما ، برخی نقد کتاب و فیلم‌اند که جنبه تخصصی دارند. اما موضوعات مهمی همچون بررسی عوامل مؤثر بر مرجعیت جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، بررسی سینمای دادگاهی ایران و بازنمایی جرم در این آثار و همچنین جایگاه زن در سینمای ایران در عناوین مقالات به چشم می‌آیند. یکی از جالب‌ترین عناوین میان مقالات، بررسی رویکرد سینمای علمی-تخیلی ایران به فناوری‌های آینده است.
پویانمایی
از میان سه مقاله درباره انیمیشن ، یک مقاله مربوط به مسائل فنی و به طور خاص دکوپاژ است. از دو مقاله دیگر یکی با رویکرد نشانه‌شناسی، بازنمایی مفهوم عشق در کارتون‌های کلاسیک را مطالعه می‌کند و تمرکزش بر سیندرلا و بابالنگ‌دراز است. این مقاله این نوع کارتون‌ها که خوراک روحی و فکری کودکان هستند را عامل مهمی در شکل‌گیری تصویر افراد جامعه از مفهوم عشق قلمداد کرده است. مقاله دیگر نیز برای شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه پویانمایی، مدل ساختاری ارائه کرده است.
گردشگری
موضوع پرتکرار دیگر در نشریات علمی-پژوهشی، گردشگری است. شش مقاله درباره گردشگری در سال ۱۴۰۰ انتشار یافته است. در این میان دو مقاله با موضوع نوع نگاه به گردشگر است. یک مقاله به نوع نگاه مردم محلی به شرکت‌کنندگان در اردوی راهیان نور می‌پردازد و دیگری ادراک گردشگران بین‌المللی از تهران را می‌کاود. مقاله دیگری رویکرد سیاست‌پژوهانه دارد و سند چشم‌انداز توسعه گردشگری را بررسی کرده است. گردشگری پزشکی و نقش تبلیغات تلویزیونی در توسعه این صنعت و همچنین ارائه الگوی توسعه پایدار برای این صنعت توریسم ، موضوعات دیگر زیرمجموعه گردشگری است.
بازی ویدیویی
ویدیوگیم یکی از مهم‌ترین محصولات فرهنگی در جهان امروز و یک صنعت خلاق بزرگ است. شمار مقالات منتشرشده در سال ۱۴۰۰ که به بازی‌های دیجیتال پرداخته‌اند، سه عدد است. این مقالات به موضوعاتی همچون چشم‌انداز بازی‌های رایانه‌ای در ایران، نشانه‌شناسی بازی‌های رایانه‌ای و کنش‌های ارتباطی افراد حاضر در گیم‌نت‌ها می‌پردازد. در مورد چشم‌انداز بازی‌های رایانه‌ای، مقاله پس از مقایسه بازی‌های ایرانی و نمونه‌های مشابه خارجی آن‌ها، فناوری‌هایی همچون واقعیت افزوده را حائز اهمیت می‌شمارد. همچنین در مقاله دیگری بازی GTA سن آندرسن مورد نشانه‌شناسی قرار گرفته است. نویسندگان این پژوهش به این نتیجه رسیده‌اند که غرب از طریق بازی‌های رایانه‌ای عقاید و سبک زندگی خود را ترویج می‌دهد. پژوهشگران دیگری هم از منظر علم ارتباطات، کنش‌های مشتریان گیم‌نت را مورد مطالعه قرار داده‌اند.
کتاب
در سال ۱۴۰۰تنها یک مقاله با موضوع کتاب در نشریات علمی- پژوهشی منتشر شده است که آن هم نقد یک کتاب است.
موسیقی
در حیطه موسیقی نیز شمار مقالات تنها سه عدد است. از میان موضوعاتی مثل پایش مخاطبان رادیو آوا و رادیو پیام و همچنین بررسی مدیوم موسیقیایی رپ خودنمایی می‌کند. یکی از مقالات نیز آثار تتلو (امیرحسین مقصودلو) را مورد پژوهش قرار داده است.
صنایع دستی
در سال ۱۴۰۰ پنج مقاله در مورد صنایع دستی در نشریات علمی-پژوهشی به چاپ رسیده است. جدا از مقالاتی که معرفی کتاب است، یک مقاله به مهم‌ترین محصول صنایع دستی ایران یعنی فرش پرداخته است. این مقاله مشکلات این صنعت را با استفاده از نظریه «کنش» پی‌یر بوردیو در سطوح بازار، طراح و بافنده بررسی کرده است. عوامل مؤثر بر تداوم فعالیت در صنایع دستی، سوژه مقاله دیگری است که در این مورد در شهر مشهد تحقیق کرده و به این نتیجه رسیده که صنایع دستی با وجود افولی که داشته، همچنان تداوم خود را حفظ کرده است.
صنایع خلاق
برخی مقالات و موضوعات، مستقلا به مفهوم صنایع خلاق می‌پردازند ولی زیرمجموعه مصادیق صنایع خلاق قرار نمی‌گیرند. برای مثال مقاله‌ای در سال ۱۴۰۰ به مؤلفه‌های خلاقیت در صنایع خلاق پرداخته. این مقاله صنعت خلاق را یک بهره‌برداری تجاری از ذوق و دانش هنری تعریف کرده است. مورد مطالعه این مقاله، گروه موسیقی «کامکارها» و مؤلفه‌های خلاقیت در کار این گروه است.
