در انگلستان، صنایع خلاق 91.8 میلیارد پوند ارزش افزوده ناخالص در سال 2016 تولید کردند که رشد سالانهی 7.6 درصدی را نشان میدهد. این در حالی است که طبق اعلام فدراسیون صنایع خلاق انگلستان، رشد سالانه کل اقتصاد انگلیس 3.5 درصد است.
در تحقیقات سال ۲۰۱۷ دیدیم که دولتها نوعی نیاز به اطمینان از دوام اقتصادی مشاغل خلاق و تقاضای پایدار برای تولیدات خلاق محلی را تشخیص میدهند. دولت با کاهش موانع ورود، در جهت افزایش کارایی بازار تلاش میکند و اهمیت تقویت ارتباطات را که برای متخصصان صنایع خلاق بسیار حیاتی است را درک میکند. ما بیش از 240 فعالیت دولتی را در بیش از 20 بازار مختلف فرهنگبنیان و خلاق بررسی کردیم و دریافتیم که وقتی دولتها چنین رویکرد کلیای را دنبال میکنند، رشد مورد نیاز برای ارائه پاداشهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی تسریع میشود.
با مراجعه به مجله نمافر میتوانید به جدیدترین گزارشها دربارهی صنایع خلاق دسترسی داشته باشید.
فرصتهای مختلف حمایتی در صنایع خلاق
صنایع خلاق مجموعه گستردهای از شرکتها و انواع رسانهها را شامل میشود. چتری که همه افراد، از تکنسینها و متخصصان مدیریت گرفته تا هنرمندان و طراحان رو ذیل خود گرد هم میآورد. دولتهای هوشمند، این واقعیت را که هر یک از صنایع خلاق مختلف، نیازهای خاصی دارند را به سرعت تشخیص میدهند. هرچند ممکن است برنامههای شدیدا متمرکز در بعضی موارد کارآمد باشند، در موارد دیگر، فعالیتهای محلی که در همکاری با ذینفعان، از دولت و بنگاههای اقتصادی گرفته تا دانشگاهها و سازمانهای غیردولتی، انجام میشوند بهترین عملکرد را دارند.
همچنین شرکتها در مقیاسهای بسیار متنوعی امکان فعالیت دارند؛ از متخصصان مستقل تا مشاغل کوچک تا استودیوهای بزرگ. این واقعیت بدان معناست که هیچ مدل واحدی متناسب با همه شرکتها برای حمایت از مشارکتکنندگان در صنایع خلاق وجود ندارد. علاوه بر این، نسبت به بسیاری از بخشهای دیگر اقتصاد، مداخلات سیاسی در صنایع خلاق، که مهمترین مصداقهای آن پرورش استعدادهای خلاق و تشویق توسعه مالکیت معنوی (IP) هستند، باید به دقت هدفگذاری شوند تا به موفقیت هرچه بیشتر تکتک هنرمندان و شرکتهای خلاق، با هر اندازهای، کمک شود.
تحقیقات ما بر روی فهرستبندی و ارزیابی کلی مداخلات دولت در سراسر زنجیره ارزش متمرکز شده است. ما این مساله را بررسی کردیم که چگونه دولتها در جهت تامین استعداد و توانایی، تولید تقاضا برای محتوای خلاقانه و مالکیت معنوی و اطمینان از کارآیی و روان بودن بازار دست به مداخله میزنند؛ مداخلاتی که ما آنها را به عنوان سمت عرضه، سمت تقاضا و بازده بازار دستهبندی میکنیم. ما به طور مشخص، سه صنعت خلاق عمده را مورد بررسی قرار دادیم: فیلم و تلویزیون، موسیقی و بازیهای ویدیویی.
هیچ مدل واحدی متناسب با همه شرکتها برای حمایت از مشارکتکنندگان در صنایع خلاق وجود ندارد.
فیلم و تلویزیون
یکی از چالشهای عمده، پرورش اکوسیستمی برای پشتیبانی از فیلم و تلویزیون از طریق توسعه ارائهدهندگان خدمات (مانند هنرمندان جلوههای بصری، طراحان صحنه و ارائهدهندگان تجهیزات صوتی) است که به سمت شرکتهای کوچک و متوسط (SMEs) تمایل داشته باشد. چالش دیگر، افزایش سطح دسترسی به زیرساختهای مقرون به صرفه استودیویی و تولید است. در همین حال، آموزش مهارتهای شغلی و فنی لازم برای کسب درآمد از استعدادهای خلاق خود، به هنرمندان و شرکتهای کوچک و متوسط ضروری است.
نمونههای موفق حمایت دولتی در بخش سینما و تلویزیون
برخی دولتها در استودیوهای کوچکتر سرمایهگذاری میکنند تا به حفظ استعدادها و توسعه مالکیت معنوی کمک کنند. بهعنوان مثال، IDC (شرکت توسعه صنعتی آفریقای جنوبی)، به عنوان یک موسسه دولتی، اقدام به سرمایهگذاریهای منصفانه و مشترک در تاسیسات تولیدی کرده و می تواند در پروژههای پرریسک و با بازده بالا سهام داشته باشد.
دولتها همچنین با تشویق استودیوها و شرکتهای فیلمسازی برجسته جهانی برای ایجاد محتوا در بازارهای خود، در جهت افزایش سرمایهگذاری مستقیم خارجی فعالیت میکنند. برخی دولتها نیز مشوقهایی برای سرمایهگذاری درنظر میگیرند. بهعنوان مثال، مالزی در ازای دریافت حداقلی از هزینههای محلی، به شرکتهای تولید فیلم و سریال خارجی، 30 درصد تخفیف نقدی میدهد.
در شهر نیویورک، دفتر رسانه و سرگرمی شهردار، در حال ایجاد مهارت در سطح محلی از طریق همکاری با صنعت در زمینه برنامههای آموزشی با هدف تشویق جوانان برای ورود به این صنعت و افزایش مهارت کسانی است که در حال حاضر در این صنعت کار میکنند. این ابتکارات شامل یک برنامه تربیت دستیار تولید است که به جوانان بیکار شهر آموزش و امکانات لازم برای ورود به مرحله تولید فیلم را ارائه میدهد؛ برنامه دیگر برای کارمندان شرکتهای رسانه است که 70 درصد از هزینههای مربوط به آموزش مهارتهای فنی، خلاقیت و تجارت را پوشش میدهد.
هند، برای تقویت کارآیی بازار، از طریق دفتر تسهیل فیلمسازی خود در حال ایجاد فروشگاههای یک مرحلهای هستند که میتوانند مجوزها را سریعا کنترل کرده و دادهها و اطلاعات مربوط به لوکیشنهای فیلمبرداری را به متقاضیان ارائه دهند. دفاتر ملی فیلم و فروشگاههای یک مرحلهای، راههایی نسبتا ارزان و با راهاندازی آسان هستند که میتوانند از طریق کمک به جذب تولیدات بزرگ، در افزایش رشد اقتصادی صنایع خلاق بسیار موثر باشند.
موسیقی
برای افزایش رونق این صنعت، دولتها باید این امکان را برای هنرمندان فراهم کنند تا از استعدادهای خود کسب درآمد کرده و مشاغل پایدار مالی ایجاد کنند. روشهای انجام این کار شامل گسترش دسترسی به فضاهای اجرایی، تولیدی، و عملی و کاهش هزینههای زندگی میشود. ابتکارات خاص دولت میتواند از تخصیص بودجه برای برنامههای آموزشی و ایجاد مراکز شتابدهنده برای توسعه مراکز موسیقی در سراسر کشور، که فضای ارزان قیمت شهری را برای تمرین یا زندگی در اختیار هنرمندان قرار میدهد، متغیر باشد.
بهعنوان مثال، در ایالت نشویل در ایالات متحده، برنامه ریمان لافتس، که توسط شورای موسیقی نشویل ایالات متحده ساخته شد، امکان زندگی یارانهای را برای نوازندگان تایید شده فراهم میکند. در کانادا، شتابدهنده چندرسانهای تورنتو مرکز Music Den را در خود جای داده است که با ارائه مشاوره، تجهیزات فنی، استودیوهای ظبط و مجموعههای ویرایش، فضای همافزایی لازم برای ایحاد ابزارها و خدمات نوآورانه و مرتبط با فناوری را برای صنعت موسیقی فراهم میکند.
در ایالت نشویل در ایالات متحده، برنامه ریمان لافتس، که توسط شورای موسیقی نشویل ایالات متحده ساخته شد، امکان زندگی یارانهای را برای نوازندگان تایید شده فراهم میکند.
نمونههای موفق از حمایت دولتی در بخش موسیقی
شتابدهنده موسیقی کانادا، به عنوان یک برنامه کارآفرینانه برای هنرمندان، نمونهای مناسب از برنامههای آموزشی است. این برنامه با حمایت دولت، ذینفعان را از سراسر صنعت گرد هم میآورد تا به پشتوانه یارانه دولتی، آموزشهایی را در زمینه حق نشر موسیقی، بازاریابی شبکههای اجتماعی و امضای شرکتهای ضبطکننده ارائه دهد.
در برخی موارد، دولتها سرمایهگذاریهای زیادی در زیرساختها انجام میدهند. کره جنوبی در مکانهایی مانند گنبد آسمان گوچوک بیش از 200 میلیون دلار سرمایهگذاری کرده است تا برای کنسرتهای K-pop،که ستارههای ملی و جهانی را به خود جلب میکند، استفاده شود. دولت کره جنوبی همچنین در حال ایجاد 29 مرکز فرهنگی در 25 کشور بزرگ است تا محبوبیت K-pop را در سطح جهانی گسترش دهد. حمایت از ایجاد نمایشگاههای تجاری و جشنوارهها به عنوان ابزاری برای گسترش دسترسی هنرمندان به بازارهای بینالمللی است؛ همچنین برندینگ شهری به ارتباط استعدادها با مخاطبان و رونق گسترده تجارت محلی کمک میکند.
در همین حال، مانند صنعت فیلم و تلویزیون، دولتها در حال راهاندازی فروشگاههای یک مرحلهای برای دسترسی سریع به مجوزها و دسترسی به دادههای عمومی مانند اطلاعات مربوط به مخاطبان و فضاهای اجراییِ دردسترس هستند. این رویکرد در شهر نیویورک درحال پیگیری است، جایی که دفتر رسانه و سرگرمی شهردار یک فروشگاه یک مرحلهای برای صنعت موسیقی این شهر ایجاد کرده است. علاوه بر ایجاد برنامههای تسهیل مجوز، این فروشگاه امکان دریافت مجوز برای برگزاری جشنواره و برنامههای شلوغ را تسهیل میکند. در کنار این فروشگاه، پایگاه داده SpaceFinder فرآیند یافتن مکانهای تمرین و اجرا را برای نوازندگان آسان میکند. برخی از دولتها نیز انواع دیگری از واحدها را برای ایفای نقش نمایندگی نوازندگان تاسیس کرده اند و دفاتر اختصاصی شهرداری، مانند شهرهای نیویورک و نشویل، مشخصا به مدیریت و سیاستگذاری در عرصه موسیقی میپردازند.
بازیهای ویدئویی
یک از اهداف اصلی در این صنعت پرریسک، اطمینان از زنده ماندن و تضمین امکان رشد استودیوهای کوچکتر بازیسازی است. این هدف میتواند از طریق گسترهای از اقدامات تامین شود: از طریق تامین مالی مشاغل به پشتوانه یارانه، سرمایهگذاریهای مشترک و مشارکت در سرمایهگذاریهای پرخطر تا حمایت از جریان استعدادهای سالم با استقرار مراکز شتابدهنده و ارائه فرصتهای آموزشی. به عنوان مثال، در کانادا، دولت با سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری پرریسک در استودیوهای محلی کوچک سرمایهگذاری میکند. دولت کانادا همچنین به استودیوهای بزرگ و شرکتهای تولید بازی تضمینهای اعتباری اعطا میکند تا دفاتر محلی تاسیس کرده و مشاغل محلی ایجاد کنند.
مانند سایر صنایع خلاق، اولویت اصلی اطمینان از دسترسی هنرمندان و مشاغل کوچک به سرمایهگذاران، منابع و متخصصان این صنعت است. به عنوان مثال، the Sweden Game Arena، یک مرکز بازیهای ویدیویی در شهر Skövde، یکی مشارکت خصوصی و عمومی است که به دانشجویان کمک میکند تا با استفاده از دفاتر، تجهیزات و مشاوره تخصصی توسط بودجه دولتی، در توسعه بازیهای ویدیویی همکاری کنند. این مرکز همچنین به ارتباط دانشجویان و استارتاپها با شرکتها و سرمایهگذاران موجود کمک میکنند.
تامین مالی مشاغل به پشتوانه یارانه، سرمایهگذاریهای مشترک و مشارکت در سرمایهگذاریهای پرخطر تا حمایت از جریان استعدادهای سالم با استقرار مراکز شتابدهنده و ارائه فرصتهای آموزشی
نمونههای موفق حمایت دولتی در بخش بازیهای ویدئویی
در همین حال، تعطیلات مالیاتی و ویزاهای سریع، وسیلهای برای جذب استعدادها و ستارههای خارجی است. به عنوان مثال، در ژاپن، دولت از طریق سیستمی مشابه سیستمی که برای ورزشکاران حرفهای استفاده می شود، به بازیکنان بینالمللی بازیهای ویدیویی ویزای کار میدهد.
یکی از روشهای ثابت شده برای ارتقای صنعت بازیسازی، تبدیل آن به یک ورزش ملی است که توسط مسابفات و پوشش تلویزیونی پشتیبانی میشود. در سال 2000، وزارت فرهنگ و ورزش و جهانگردی کره جنوبی، انجمن ورزشهای الکترونیکی کره (KeSPA) را برای ارتقای سطح ورزش الکترونیک ملی تاسیس کرد. در سال 2003، چین ورزشهای الکترونیکی را به عنوان یک ورزش رسمی به رسمیت شناخت و در سال 2008، یک ستاره بازیهای ویدیویی را به عنوان مشعلدار بازیهای المپیک پکن انتخاب کرد. بخشی از نتیجه تلاشهای پیشگامانه این کشورها، حضور بازیهای ویدیویی به عنوان رویدادی مدالآور در بازیهای آسیایی 2022 خواهد بود.
برای حمایت از مشاغل بازیهای ویدیویی (به ویژه مواردی که شامل هوش مصنوعیی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده هستند)، دولتها باید انگیزههایی را برای استودیوها فراهم کنند تا، همانطور که در صنعت فیلم و تلویزیون دیدیم، دست به توسعه و حفظ مالکیتهای معنوی محلی بزنند. به عنوان مثال، در فرانسه، صندوق حمایت از بازیهای ویدیویی (FAJV) تاسیس شد تا به شرکتهای محلی که در حال تولید محتوا و حفظ حقوق مالکیت معنوی خود هستند یارانه پرداخت کند. در سال 2015، صندوق حمایت از بازیهای ویدیویی از 47 پروژه با ارزشی بالغ بر 3.8 میلیون یورو پشتیبانی کرد.
دولت و صنایع خلاق
صنایع خلاق که بار اول در بودجه دولت استرالیا در سال ۱۹۹۴ مطرح شدند، امروزه در رشد اقتصادی هر کشوری بسیار مهم و موثر هستند. بازار تریلیون دلاری این صنایع میتواند با حمایتهای دولتی شاهد رشد بیشتری باشد و ضمن ایجاد فرصتهای شغلی به انسجام اجتماعی و فرهنگی کشورها کمک کند. دولتها میتوانند به شیوههای مختلفی مانند اعطای یارانهی آموزشی یا معافیتهای مالیاتی برای شرکتهای خارجی به رشد این صنعت کمک کنند.
پینوشتها:
- این مطلب تحت عنوان «How Governments are Sparking Growth in Creative Industries» در سایت bcg.com منتشر شده است که نمافر آن را در دی ماه ۹۹ ترجمه و منتشر کرده است.