برخی کتاب‌ها بیش از دیگر کتب در تاریخ جهان توسط مردم دنیا خریده و خوانده شده‌اند. در این مطلب قصد داریم در مورد آن‌ها صحبت کنیم. مثلا همواره کتاب های داستانی و رمان در صدر پرفروش ترین کتاب های جهان هستند. در این میان استثنائاتی همانند کتب آسمانی وجود دارد که خواندنشان رسم و قاعده‌ای خاص دارد. مردم به طرق گوناگون به کتاب وابسته‌اند. از مهندسی که کتاب‌هایش پر از فرمول است گرفته تا کودکان و نوجوانانی که شب‌ها پای رمان‌های فانتزی خوابشان میبرد. حکمران در کتابخانه مخصوصش سرگذشت ناپلئون و تزار و قیصر و سزار و مائو را می‌خواند. دانشجو در اتوبوس قصه‌های بالزاک و دیکنز یا احوال چه‌گوارا و لنین را مطالعه می کند. بطور کلی بیشترین مقدار در میزان فروش کتاب های مختلف جهان در طول تاریخ ، همواره متعلق به رمان ها و کتب داستانی بوده است.
کتاب های آسمانی و مذهبی
آن زمان که بحث از تیراژ کتاب و حتی صنعت چاپ وجود نداشت، این کتب الهی بودند که به وسیله نسخه های دستنویس شده در میان پیروانشان منتشر می‌شدند. با اینکه پیدا کردن یک عدد مشخص برای تعداد تیراژ کتاب های دینی و آسمانی در جهان کاری پیچیده است اما تخمین‌هایی برای آمار تیراژ این کتب به وسیله منابع معتبر وجود دارد. از این آمارها می‌توان فهمید عنوان پرمخاطب ترین کتاب های دینی در تاریخ جهان متعلق به دو کتاب آسمانی قرآن و انجیل است که میزان دقیق تیراژ این دو کتاب الهی در طول تاریخ به طور رسمی وجود ندارد. از طرفی دیگر قرارگیری رایگان نسخه های فراوان این دو کتاب در میان مردم در ادوار مختلف تاریخی، کار را دوچندان دشوار می‌سازد.
در سال 1815 میلادی کتاب انجیل با فروش بیش از شش میلیارد در صدر پرفروش ترین کتاب های جهان قرار گرفت. این کتاب دینی 2100 ترجمه به زبان های مختلف دنیا دارد که این مقدار بیش از هر کتاب دیگری است. در نسخ تاریخی این کتاب نیز، ۵۶۸۶ نسخه با زبان اصلی، یعنی یونانی، و همچنین ۲۴۹۷۰ دست‌نوشته از عهد جدید موجود می‌باشند.
در دنیا کتاب مقدسی همانند قرآن یافت نمی‌شود که شمار نسخه‌های خطی آن بتواند با تعداد نسخه‌های خطی موجود قرآن برابری کند. برخی از پژوهشگران، میزان فروش نسخ چاپی قرآن را در جهان یک میلیارد نسخه معرفی می‌کنند. اگرچه نسخ متعدد دستنویس قرآن (بدون ترتیب کنونی سوره ها) در طول تاریخ وجود دارد اما بسیاری، قدیمی ترین نسخه قرآن (با ترتیب کنونی سوره ها) را متعلق به سال سوم هجری یا قرن نهم میلادی میدانند.
پرفروش ترین کتاب های غیر داستانی
علاوه بر کتابهای مذهبی و رمان ها ، شاخه‌های پرفروش دیگری نیز مانند کتابهای سیاسی می‌توانند به فروشی جهانی و فوق‌العاده دست یابند. مثلا می‌توان به کتاب ” نقل‌قول‌هایی از رئیس مائو تسه‌تونگ ” اشاره کرد. این کتاب مجموعه سخنان رهبر سابق حزب کمونیست چین بود و هر چینی یک نسخه از آن را به صورت الزامی در اختیار داشت. این کتاب سیاسی پرفروش توانست با بیش از یک میلیارد نسخه در میان پرفروش ترین کتاب های تاریخی جهان جای گیرد. کتاب شعر مائو هم با فروش تقریباً 400 میلیون نسخه، در صدر پرفروش ترین کتاب هاست. همچنین نظریه سرنگونی سرمایه‌داری با انقلاب کارگران باعث نگارش کتابی از سوی مارکس و انگلس شد. این کتاب ” مانیفست حزب کمونیست ” نام داشت. کتابی که هم اکنون به عنوان یکی از تأثیرگذارترین اسناد و کتاب های سیاسی جهان شناخته می‌شود. آمارها نیز فروش 500 میلیون نسخه از آن را تأیید کرده اند.
پرفروش ترین رمان های دنیا
آمار فروش برخی از کتاب ها به دلیل انتشارشان در زمان گذشته، به صورت دقیق در دسترس نیست. از سویی دیگر، برای فروش یک کتاب در طول تاریخ آمارها و منابع متعددی وجود دارند. به دلیل پیوند تنگاتنگ با عامه مردم و نفوذ در لایه های مختلف زندگی انسان ها، داستان ها و قصه ها و کتاب های داستانی پیوسته مورد توجه بوده اند. در لیست زیر 11 عنوان از پرفروش ترین رمان ها و کتاب های داستانی جهان در طول تاریخ معرفی کرده ایم.
پنج گزاره آماری در مورد پرفروش ترین کتاب های تاریخ
طبق جدول فوق و همچنین با بررسی 25 مورد دیگر (در مجموع 36 عنوان کتاب) که به ترتیب بعد از کتب جدول فوق، در صدر فروش هستند، به پنج گزاره زیر خواهیم رسید:
1) نویسندگان آمریکایی در صدر پرفروش ترین نویسندگان جهان
از میان 36 رمان پرفروش و بهترین رمان های جهان ، 13 کتاب متعلق به 8 نویسنده آمریکایی است. بریتانیا نیز با 10 نویسنده و 10 کتاب در مقام دوم این لیست قرار دارد که در میان آن‌ها، «جی.کی.رولینگ» با رمان بلندآوازه هری پاتر ، جادوگر ماهری در عرصه رمان‌نویسی این کشور است.
2) زبان انگلیسی؛ زبان پرفروش ترین رمان های دنیا
فراگیری این زبان در میان مخاطبان و همچنین نویسندگان مشهود است. زبان انگلیسی به دلیل عمومیت داشتن میان مردم جهان و همچنین ادبیات جهانی، زبانی بود که بیشتر عناوین پر فروش ترین کتاب های جهان را به خود وابسته می‌ساخت. 27 عنوان کتاب از 36 کتاب پرفروش جهان ، به زبان انگلیسی نوشته شده اند. از طرفی دیگر ملیت اکثر این نویسندگان نیز وابسته به این زبان بوده است.
3) هری پاتر؛ موفق‌ترین کتاب چندجلدی
هفتگانه فانتزی ” هری پاتر ” پرفروش ترین رمانی است که به صورت مجموعه چندجلدی منتشر شده است. هر 7 جلد این مجموعه، در لیست 36 عددی اشاره شده، قرار گرفته اند. میزان هر نسخه از این 7 جلد را در جدول ذیل مشاهده میکنید:
4) ژانر فانتزی؛ محبوب ترین ژانر داستانی
آمارها حاکی از آن هستند که داستان های فانتزی در میان مخاطبان محبوبیت ویژه‌ای دارند. در میان پرفروش ترین رمان های تاریخ و همچنین کتاب های داستانی جهان ، ژانر فانتزی درصد بالایی را به خود تعلق داده است. ژانر معمایی و سپس کودک و نوجوان نیز در مقام های بعدی هستند.
5) نیمه دوم قرن بیستم؛ دوران طلایی رمان
می‌توان این 36 کتاب داستانی و رمان را در چهار دوره تاریخی «ماقبل 1900میلادی»، «از1900میلادی تا 1950میلادی»، «از1950میلادی تا 2000میلادی» و «2000میلادی به بعد» تقسیم کرد. طبق این تقسیم بندی، مهمترین دوره تاریخی برای انتشار کتاب های پرفروش و محبوب داستانی ، از دهه 1950میلادی تا سال 2000میلادی است. یعنی همان دورانی که بعد از پایان جنگ جهانی دوم، رفته رفته انتشار کتاب های داستانی در میان مخاطبان به اوج خود رسید و از سویی دیگر دوران پرکاری برای نویسندگان رمان بوجود آمد.
پرفروش ترین نویسندگان جهان؛ از ویلیام شکسپیر تا آگاتا کریستی
در جدول زیر اسامی 10 نویسنده پرفروش جهان را می‌بینیم. طبق آمار 70 درصد این نویسندگان آمریکایی‌اند. از میان این ده نویسنده، تنها زبان دو تن از آن‌ها انگلیسی نبوده است. تنها نویسنده آسیایی که در این لیست قرار دارد، ائیچیرو اودا نویسنده ژاپنی است. ویلیام شکیپیر به عنوان بزرگ‌ترین نمایشنامه‌نویس تاریخ در صدر این جدول قرار دارد. نام شکسپیر در ادبیات داستانی درخشش ویژه ای دارد. خواندن شکسپیر، یعنی غرق شدن در عاشقانه‌هایی همچون رومیئو ژولیت و داستان‌های پرکششی چون هملت و اتلو. قرار گرفتن آگاتا کریستی بعد از شخصیتی اسطوره‌ای همچون شکسپیر، نشان‌دهنده محبوبیت شدید داستان‌های جنایی و کارآگاهی است. پرمخاطب ترین ژانرها نیز به ترتیب فانتزی، عاشقانه، علمی-تخیلی و هیجانی هستند.
جمع بندی
در این مقاله در میان قفسه‌هایی قدم زدیم که از پرفروش ترین کتاب های جهان پر شده بودند. قفسه‌هایی که پر از رمان و داستان بودند. پرفروش ترین کتاب های جهان عمدتا داستانی هستند. چهره‌هایی مثل شکسپیر کتاب های پرفروش تاریخ را به خود اختصاص داده‌اند. هچنین پرفروش ترین کتاب پندجلدی داستانی هری پاتر است. وجود آثار تالکین در لیست پرفروش ترین رمان ها ، محبوبیت ژانر فانتزی را تأیید می‌کند. کتاب های معروف و پرفروش جهان بیشتر به زبان انگلیسی بوده‌اند. نویسندگان آن‌ها نیز بیشتر آمریکایی و سپس بریتانیایی بوده‌اند. به غیر از کتاب های داستانی، کتاب های الهی و آسمانی خصوصا قرآن کریم و انجیل هم در پهنه جهان فوق‌العاده پرفروش اند. انجیل پرفروش ترین کتاب در پهنه مکان و در ازای زمان است.
به غیر از کتاب های داستانی و دینی ، کتاب های سیاسی که حاوی ایدئولوژی و مانیفست جریان‌های بزرگ سیاسی هستند نیز بسیار پرفروش‌اند. از این میان می‌توان به «نقل‌قول‌هایی از رئیس مائو تسه‌تونگ» و «مانیفست حزب کمونیست» اشاره کرد. کتاب‌هایی که هر کدام حدودا نیم میلیارد نسخه فروش داشته‌اند.
